Konferencja "Spółdzielnie socjalne i samorządy - współpraca dla wzajemnych korzyści"

Dnia 7 maja 2015 roku w Warszawie odbyła się konferencja pt. „Spółdzielnie socjalne i samorządy – współpraca dla wzajemnych korzyści”. Konferencja została zorganizowana przez Krajową Radę Spółdzielczą, Związek Powiatów Polskich, Związek Miast Polskich, Związek Gmin Wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej oraz Ogólnopolski Związek Rewizyjny Spółdzielni Socjalnych. Podczas spotkania prelegenci opowiadali o formach współpracy samorządów z przedsiębiorstwami społecznymi.          

Gości powitał wiceprezes Krajowej Rady Spółdzielczej Stanisław Śledziewski, który opowiedział o działalności KRS. Po nim wypowiadał się Prezes Ogólnopolskiego Związku Rewizyjnego Spółdzielni Socjalnych Cezary Miżejewski. Mówił on o współpracy z samorządem w zakresie realizacji usług użyteczności publicznej, które w 2013 roku zleciły podmiotom ekonomii społecznej realizację takich zadań na kwotę 2,5 mld złotych. Niestety Polska w stosunku do produktu krajowego brutto jest na jednej z gorszych pozycji jeśli chodzi o  poziom świadczeń społecznych. Dużą grupę polskiego społeczeństwa stanowią osoby starsze, dlatego należałoby ulepszyć system usług opiekuńczych. Powstał już projekt ustawy, według której będzie można zastrzec, że usługi użyteczności publicznej mają świadczyć firmy spełniające warunki dyrektywy Unii Europejskiej, przez co podmioty ekonomii społecznej będą miały ułatwioną drogę do świadczenia takich usług. Ustawa ta powinna wejść w życie w roku 2016.

Burmistrz Gminy Byczyna Robert Świerczek opowiadał o spółdzielniach socjalnych działających w gminie. Jest tam zarejestrowanych kilka takich przedsiębiorstw społecznych, np. Spółdzielnia Socjalna Picasso, Spółdzielnia Socjalna Kornik, Spółdzielnia Socjalna Las Vegas oraz Spółdzielnia Socjalna NATURA 2014. W Byczynie działa także Centrum Integracji Społecznej CISPOL oraz Byczyński Inkubator Gospodarki Społecznej, który wspiera rozwój przedsiębiorstw społecznych w województwie opolskim poprzez organizację szkoleń i doradztwa. Gmina Byczyna jest przykładem dobrego działania spółdzielni socjalnych, a z faktu wspierania rozwoju przedsiębiorczości społecznej władze lokalne czerpią duże korzyści, m.in. tworzenie nowych miejsc pracy, dodatkowe wpływy do budżetu gminy (podatki), tańsze usługi oraz wzrost poczucia własnej wartości wśród osób, które do tej pory były wykluczone ze społeczeństwa.

Wójt Gminy Rogów Daniel Kołada przytaczał przykłady stosowania klauzul społecznych w jego samorządzie. Są to klauzule podmiotowe, czyli podmioty wykonujące daną usługę muszę zatrudniać minimum 50% osób niepełnosprawnych oraz klauzule akcyjne, które wymuszają zatrudnienie na czas realizacji zadania żądanej liczby osób zagrożonych wykluczeniem społecznym (długotrwale bezrobotnych, młodocianych, niepełnosprawnych, bezdomnych). Oprócz klauzul społecznych gmina stosuje zamówienia in-house, które mogą być stosowane w przypadku posiadania przez jednostki samorządowe 100% udziałów w przedsiębiorstwie, cel działania przedsiębiorstwa odpowiada celom założonym przez samorząd oraz jest zachowana kierunkowość działań. Gmina Rogów z Gminą Brzeziny kilka lat temu wzięły pod swoje skrzydła ówczesną spółdzielnię socjalną osób fizycznych i przekształciły ją w spółdzielnię socjalną osób prawnych. Dzięki temu mogą stosować u siebie zamówienia in-house.

Duże zainteresowanie wzbudziła prezentacja ks. Jacka Dziela, który jest Prezesem Zarządu Markowickiej Spółdzielni Socjalnej Nazaret. Spółdzielnia ta jest przykładem współpracy samorządu i kościelnych osób prawnych. Zatrudnia osoby uzależnione po odbytej terapii, zajmuje się produkcją i sprzedażą pamiątek, obsługą ruchu turystyczno-pielgrzymkowego oraz dbaniem o tereny zielone wokół Sanktuarium.

Na koniec przedstawiciele Krajowej Rady Spółdzielczej zapowiedzieli, że będą organizować seminaria dotyczące problematyki spółdzielni socjalnych skierowane do samorządów. Liczba spółdzielni ciągle wzrasta (w całej Polsce jest ich około 1200), ale potrzebują one wsparcia ze strony samorządów na trudnym rynku pracy.