Wizyta studyjna w województwie świętokrzyskim

W dniach 6-7 czerwca 2013 roku, grupa osób związanych z ekonomią społeczną realizowaną w powiecie kartuskim, uczestniczyła w wizycie studyjnej w Ostrowcu Świętokrzyskim i Gminie Bałtów, która została zorganizowana przez Fundację Fundusz Współpracy z Warszawy.

Wizyta rozpoczęła się spotkaniem w Agencji Rozwoju Lokalnego (ARL) w Ostrowcu Świętokrzyskim, podczas którego zaprezentowano dobre praktyki w zakresie budowania partnerstw międzysektorowych na rzecz rozwiązywania problemów społecznych oraz działalność ARL Sp. z o.o. na rzecz rozwoju ekonomii społecznej. ARL istnieje od 2000 roku i jest to spółka gminna, której cele to: rozwój zasobów ludzkich, wspieranie przedsiębiorczości (w tym społecznej), kreowanie nowych przedsięwzięć. ARL wspiera przedsiębiorców, osoby rozpoczynające działalność gospodarczą, osoby bezrobotne i poszukujące pracy, osoby niepełnosprawne, osoby zagrożone i wykluczone społecznie, młodzież, organizacje pozarządowe oraz podmioty ekonomii społecznej. W 2012 roku w ramach ARL powstało Centrum Wspierania Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych, które promuje ekonomię społeczną, wspiera i pomaga działającym stowarzyszeniom, zapewnia bezpłatne doradztwo, pomoc techniczną i infrastrukturalną.

Następnie uczestnicy wizyty udali się do ostrowieckiego Centrum Integracji Społecznej przy Fundacji „Pomocna Dłoń”, gdzie osoby zagrożone wykluczeniem społecznym zajmują się m.in. rzemiosłem. Zatrudnienie socjalne w CIS jest realizowane w ramach projektu WSPÓLNA SPRAWA, współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Cele realizowane w Centrum to: aktywizacja lokalnego środowiska społecznego, a w szczególności działania na rzecz osób długotrwale bezrobotnych, niepełnosprawnych, bezdomnych, uzależnionych od alkoholu po zakończeniu programu psychoterapii w zakładzie lecznictwa odwykowego, zwalnianych z zakładów karnych i wyrównanie szans społecznych i zawodowych tych osób.

Kolejny dzień obejmował uczestnictwo w dwóch seminariach: „Rozwój społeczno-gospodarczy Bałtowa w oparciu o ideę partnerstwa trójsektorowego i ekonomii społecznej” oraz „Stowarzyszenie LGD KRZEMIENNY KRĄG jako przykład współpracy międzysektorowej na rzecz rozwoju społeczności lokalnej.” Część osób wybrała się na questing (zabawę łączącą elementy harcerskich podchodów i gier terenowych, której zwieńczeniem jest odnalezienie skarbu) przedstawiający historię rodu Druckich-Lubeckich związanych z Bałtowem.

Przed rozpoczęciem działalności stowarzyszeń, w gminie Bałtów poziom bezrobocia wynosił 37%, co zostało spowodowane przede wszystkim upadkiem największego pracodawcy w regionie – Huty Ostrowiec. Przedsiębiorca Piotr Lichota zmobilizował mieszkańców do działania i powstało Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Gminy Bałtów „Bałt”, którego celem było wykorzystanie walorów krajobrazowych regionu. Rozwinęła się turystyka, rzemiosło, uregulowano koryto rzeki Kamienna i rozpoczęto organizowanie pierwszych w Polsce spływów tratwami rzeką nizinną. W ciągu kolejnych pięciu lat powołano Stowarzyszenie „Delta” oraz przedsiębiorstwo społeczne „Allozaur”. Teraz bezrobocie w gminie prawie nie istnieje.

Po teorii przyszedł czas na praktykę, więc uczestnicy wycieczki wybrali się do przedsiębiorstwa społecznego „Allozaur” oraz do JuraParku – największej atrakcji bałtowskiego kompleksu turystycznego, w skład którego wchodzi też ośrodek jazdy konnej i hotel dla koni, zwierzyniec, park rozrywki, kino 5D oraz prehistoryczne oceanarium. Zwiedzanie JuraParku to podróż w czasie poprzez okresy geologiczne tj. od kambru do dziś. Na kolorowych tablicach rozmieszczonych wzdłuż trasy możemy znaleźć informacje dotyczące układu kontynentów czy rozwoju życia w morzach i na lądach przed milionami lat. Największą atrakcję stanowią rekonstrukcje kilkudziesięciu dinozaurów i innych wymarłych zwierząt naturalnej wielkości, rozmieszczone wzdłuż ścieżki spacerowej. Rekonstrukcje gadów zostały wykonane z ogromną dbałością o zachowanie ich naturalnego wyglądu. Przy ich tworzeniu pomocne były fachowe konsultacje z naukowcami z Państwowego Instytutu Geologicznego. Sama trasa stanowi nie tylko atrakcję dla oglądających, ale ma również dużą wartość dydaktyczną. Wzdłuż ścieżki oprócz tablic informacyjnych dotyczących okresów geologicznych, znajdują się również opisy dotyczące wystawionych modeli dinozaurów. Ścieżka kończy się wejściem do Muzeum Jurajskiego.

Wizyta studyjna to forma szkolenia wyjazdowego w miejscu, gdzie możemy poznać jak działają inni, a przy okazji nie tylko skorzystać z interesującej oferty, ale od podstaw zobaczyć jak tworzono dane miejsce. W trakcie wizyty w Ostrowcu Świętokrzyskim i Bałtowie dało się wyraźnie zauważyć, że aby coś stworzyć, trzeba współpracować na różnych szczeblach. Od ludzi zależy, jak będzie funkcjonować to co stworzą, a Bałtów jest doskonałym przykładem współdziałania.